روستای دلیر شهرستان چالوس

تقسیمات کشوری:
 دلیر، روستایی از توابع بخش مرزن آباد  شهرستان چالوس در استان مازندران  است.
جمعیت این روستا در سرشماری سال 95 ، 568 نفر می باشد.
نوع بافت: بافت روستا خانه های زگالی و کاه گلی و خانه های با سبک جدید است.

روستاهای در مسیر از مبداء تا مقصد:
 ناتر فشکور الیت و ...
جاذبه ها:
چشمه آبگرم ، کوههای مرتفع ، رودخانه ، بافت قدیمی ( معروف به سوئیس ایران)

موقعیت استقرار:

روستای دلیر که بافت باارزش است با موضوع  آب درمانی ، معماری و  طبیعت گردی مخصوصاً کوهنوردی به عنوان روستای مقصد انتخاب می گردد.

عناصر یک تور در این روستا به شرح زیر مورد بررسی قرار گرفت که باید پیشنهادات مطرح شده مد نظر قرار گیرد:
  راه
 ورودی این روستا یک کیلومتر است که باید تعریض و آسفالت گردد. نکته مهم در این جاده بحث ایمنی آن است مخصوصاً برای کسانی که شناختی از این جاده ندارند از امنیت مناسبی برخوردار نیست. جذابیتی که در این مسیر جاده از نظر طبیعت برخوردار است راننده را آنچنان معطوف خود می‌کند که می توان این ادعا را کرد عنان کنترل را از دست خواهد داد . سقوط تعدادی ماشین از جاده و فوت بیش از دهها نفر موید این امر است . برای نصب گاردریل به طول 12 کیلومتر باید اقدام جدی بعمل آید. علائم و نمادهای گردشگری مخصوصاً تأسیسات گردشگری در جاده اصلی کرج چالوس که مخصوص این روستاست نصب گردد.

اماکن دیدنی و جاذبه ها
آبگرم: یکی از جاذبه های اصلی مردم این روستا آبگرم است که درحال حاضر مردم بومی بصورت خیلی محدود از آن استفاده می‌کنند و لازم است اقدامات زیر انجام گیرد:
الف – جاده دسترسی به این آبگرم 500 متر به صورت سنگ فرش بهسازی گردد.

ب- طرح استفاده از این آب معدنی به صورت سنتی تهیه گردد.

ج-طرح در یک جلسه ای با حضور آب منطقه ای ، محیط زیست ، منابع طبیعی ، راه و شهرسازی ، میراث فرهنگی به ریاست فرماندار مورد بررسی قرار گیرد. این طرح با بررسی که صورت گرفته می تواند حداقل 15 نفر شغل ایجاد کند و یکی از جاذبه های مهم جذب گردشگر محسوب می شود که در منطقه نظیر ندارد.
د- وزارت بهداشت و درمان و آب منطقه ای نسبت به آزمایش آب معدنی و خواص آن اقدام نمایند و شناسنامه ای در این رابطه تهیه و دراختیار گردشگران قرار داده شود.

ه- بسته سرمایه گذاری برای آب معدنی توسط میراث فرهنگی با شرط اینکه دستگاههای محیط زیست آب منطقه ای، منابع طبیعی حداکثر در ظرف مدت 2 هفته نظر خود را اعلام دارند ، تهیه گردد.
و: زمینهایی پایین دست آب معدنی متعلق به مردم آن با توجه به امکان سنجی که صورت می گیرد باید تأسیسات گردشگری در قالب کمپینگ ، ایجاد واحدهای بوم گردی ، سفره خانه سنتی احداث گردد. درصورت تأئید موضوع ظرف یک هفته ظرفیت و امکان سنجی آماده می گردد.

اجرای طرح هادی
الف) زمینه اجرای طرح هادی در جلسه ای به ریاست فرماندار، بنیاد مسکن ، میراث فرهنگی ، بازنگری و زمینه اجرای آن فراهم گردد.

ب) شبکه فاضلاب و جمع آوری آبهای سطحی باید اولویت اول کار باشد.
ج) بهسازی معابر عمومی و کوچه ها باید توسط بنیاد مسکن بعد از اصلاح طرح هادی و بازنگری اجرا گردد.
د) بنیاد مسکن به نسبت به جدا سازی معابر عمومی با پرداخت تسهیلات اقدام نماید.

ر) در ورودی روستا یک میدان وجود دارد که در وسط آن درخت گردویی است که بیش از دویست سال قدمت دارد و  باید با معماری بومی آن یک جاذبه جدید را بوجود آورد.
ز) ساخت و ساز بدون هیچگونه ضابطه ای در این روستا انجام می گیرد و نظارتی وجود ندارد. بافت باارزش این روستا با مصالح روز و با طراحی های ناهمگون محصولات گردشگری را که در وضع موجود برای برآوردن انگیزه گردشگران وجود دارد از بین می برد. لازم است ضوابط ساخت سازه مخصوص این روستا توسط میراث فرهنگی و بنیاد مسکن تهیه و در کارگروه معماری و شهرسازی آن را مورد تصویب قرار دهند.
د) موزه مردم شناسی توسط مردم که در حال مرمت و بهسازی است باید توسط میراث فرهنگی با همکاری بنیاد مسکن برای نمای داخلی و خارجی آن طرحی داده شود که ضمن هماهنگی با معماری بافت با ارزش از کیفیت مناسب برخوردار باشد.

ذ) غار یکی دیگر از جاذبه های این روستاست که با وضع موجود مورد توجه گردشگران قرار نمی گیرد که باید توسط کارشناسان ذیربط مخصوصاً استادان زمین شناسی دارای شناسنامه ایشود و  برای بازسازی مورد بازدید علاقمندان قرار گیرد.
س)  آسیاب آبی که در حال حاضر مخروبه گردیده مجددا باید احیا گردد.
ش) برای تنور محلی که بصورت عمومی نسبت به پخت نان اقدام می کند برنامه ای اندیشیده گردد.
اقامت
اقامت گردشگران در این روستا فقط از طریق مرمت و بازسازی خانه های قدیمی تحت عنوان بوم گردی باید تامین گردد.

در کوتاه مدت می توان  یک پانزدهم  خانوارهای ساکن از خانه های قدیمی را بعنوان واحد اقامتی در نظر گرفت و این عدد در برنامه میان مدت به یک دوازدهم و در برنامه بلند مدت به یک هشتم خانه وار می رسد.

تکنیک ساخت مرمت و بازسازی خانه های قدیمی برای تبدیل به بوم گردی توسط بنیاد مسکن و میراث در ضوابط ساخت و ساز روستا باید تدوین شود به صورتی که یک فرد روستایی که بخواهد خانه قدیمی خود را به بوم گردی تبدیل کند ، نقشه مرمت و بازسازی باید به آن داده شود و نظارت بر روند بازسازی باید توسط بنیاد مسکن و یا میراث فرهنگی انجام گیرد.

برای حفظ بافت با ارزش باید تسهیلات معادل صد در صد اعتبار مورد نیاز مرمت و بازسازی در اختیار مالکین با بهره حداقل 6 درصد قرار گیرد البته سیاستهای تشویقی دیگری باید بدین منظور برای مالکین که بخواهند خانه های قدیمی خود را بازسازی کنند در نظر گرفت.

پذیرایی
پذیرایی در این روستا از طریق ایجاد قهوه خانه صورت میگیرد و همچنین خود واحد های بوم گردی تحت عنوان گردشگری خلاق با آآموزش که میبینند نسبت یه پذیرایی اقدام نمایند.

خرید صنایع دستی و سوغات
یکی از جاذبه ها های بسیار زیبا در این روستا برخورداری از دامداری بومی است که فراورده‌هایی نظیر شیر و ماست و کره و پنیر محلی می تواند بهترین منبع درآمد مردم باشد.

بنیاد مسکن با همکاری جهاد کشاورزی نسبت به طراحی مسکن معیشت محور اقدام نماید و با دادن تسهیلات ویژه به صورت وام و نقشه ساماندهی، این امر مهم را در روستا اجرایی نماید. عدم رعایت مسائل بهداشتی در این مورد می تواند در جذب گردشگر تاثیر منفی بگذارد.
  نمد بهترین محصول این روستا محسوب می شود .
 تعداد گوسفندان در این روستا بالغ بر 5000 راس است . در قدیم از پشم آنها نمد و جوراب پشمی درست می‌کردند و اکنون فراموش شده است. جهاد کشاورزی باید در این رابطه تدابیری با همکاری میراث فرهنگی داشته باشد .

تولید محصولات فراورده های دامی از قبیل نخ ریسی ، جاجیم ، چادر شب و همچن نحوه کره گیری همگی از بین رفته و با احیای آنها ضمن اینکه بهترین محل منبع کسب درامد مردم محسوب می‌گردد به عنوان گردشگری خلاق و گردشگری کشاورزی و برگزاری جشنواره های ملی در این مورد با طبیعت بسیار زیبایی که که در این منطقه وجود دارد تحت عنوان گردشگری فرهنگی و رویداد باعث جذب گردشگر داخلی و بین المللی نمود .
بنابراین لازم است جهاد کشاورزی ، میراث فرهنگی و بنیاد مسکن در جلسه به ریاست فرماندار برنامه ریزی در این مورد را بعمل آورده و زمینه احیاء آن را در برنامه کوتاه مدت تدوین می نماید .
راهنما
تعداد ده نفر راهنمای محلی که می توانند به گردشگران ارائه اطلاعات دهند مخصوصا در کوهنوردی همراه گردشگران باشند و این افراد باید از طریق میراث فرهنگی آموزش لازم داده شوند.  البته نقش دهیار در این زمینه مهم است .